Muvakkithane

Kamu binalarından olan muvakkithaneler, hemen her şehir ve kasabada cami veya mescitlerin bahçesinde bir iki oda hâlinde bulunan kurumlardır. Muvakkithaneler bulundukları külliyenin vakfı tarafından idare edilmekte olup, buralarda vazife yapan kişilere ise muvakkit denilirdi. Ayrıca muvakkitler, isteyenlere basit astronomi dersleri de verirlerdi. Bazı muvakkitler senelik takvim ile Ramazan ayı için imsakiye hazırlarlardı. Muvakkitlerin hemen hemen tamamı basit astronomi aletlerini kullanmayı bildikleri gibi içlerinde bu sahada eser verecek seviyede bilgi sahibi olanlar da vardı. Muvakkithaneler, muvakkitlerin bilgisine göre hem bir astronomi eğitimi yeri ve hem de basit bir gözlemevi idi.

Edirne Selimiye Camii ve Külliyesi’nin muvakkithanesi, Arasta Çarşısı üzerinde, kuzeybatıya bakan cephe üzerinde yer almaktadır.[1] Muvakkıthane, kuzeybatı cephesinde, sivri kemerli alınlıklı iki pencere ile kuzeydoğuya bakan cephesinde de sivri kemerli alınlıklı bir penecre ile dışa açılmaktadır. Taş-tuğla almaşık düzende inşa edilmiştir. Aynalı tonoz örtülü muvakkıthanenin, tonoz örtünün kuzeydoğuya bakan yerince bacası yer almaktadır.

[1] Rıfat Osman, Edirne Evkâf-ı İslâmiyye Tarihi “Camiler ve Mescitler” Sadeleştiren Ülkü (Ayan) Özsoy, T.C. Başbakanlık Vakıflar Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara, 1999, s. 42.